اگر تجربهٔ برنامه‌ریزی یک کسبوکار را داشته‌اید، پس اهمیت ترسیم یک تصویر بزرگ از آن را با تمام وجود خود درک کرده‌اید.
بوم مدل کسبوکار همان نقشه‌ای است که وقتی درگیر جزئیات روزمرهٔ کار خود هستیم و با چالش‌های مختلف احاطه شده‌ایم، یک دورنمای کلی از کسب‌‌وکارمان ارائه می‌دهد تا با مشاهدهٔ آن از موقعیت فعلی کسبوکار خود آگاه شده و با توجه به آن از مسیر اصلی حرکت کسبوکار خود دور نشویم.
در این مقاله توضیح می‌دهیم که «بوم مدل کسبوکار چیست» و مزایای مختلف و نحوهٔ استفاده از آن را مورد بحث قرار می‌دهیم و شما را در ترسیم بوم مدل کسبوکار خود راهنمایی می‌کنیم.
فهرست مطالب
- تعریف بوم مدل کسب و کار چیست؟
- هدف از بوم کسب و کار چیست؟
- چرا از بوم کسب و کار استفاده می‌کنیم؟
- چگونه یک بوم کسب و کار بسازیم؟
بوم مدل کسبوکار چیست؟
در تعریف بوم مدل کسب و کار به زبان ساده باید بگوییم که، بوم مدل کسبوکار یک نمایش بصری از یک مدل کسبوکار و یک ابزار سازمانی است که تمام عوامل استراتژیک کلیدی را برجسته می‌کند و به تجسم توسعهٔ یک مدل تجاری بالقوه کمک می‌کند.
به عبارت دیگر، یک مرور کلی، جامع و کامل از عملکرد شرکت، مشتریان، جریان‌های درآمد و موارد دیگر را که برای موفقیت یک کسبوکار در بازار نیاز است، توصیف می‌کند.
تعریف واقعی بوم مدل کسب و کار اولین بار توسط الکساندر اوستروالدر، کارآفرین و مشاور سوئیسی ارائه شد، اما امروزه در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است.
هدف از بوم مدل کسبوکار چیست؟
برای درک هدف بوم کسب و کار، مثال نبرد میدان جنگ را به خاطر بیاورید. داشتن یک نقشهٔ جنگ چه هدفی را دنبال می‌کرد؟ بوم کسب و کار، به غیر از ارائهٔ یک نمای کلی از مدل کسبوکار، شرکت‌ها را قادر می‌سازند تا استراتژی خود را در یک تصویر بزرگ‌تر تجسم کرده و آن را دقیقتر تجزیه و تحلیل کنند. در بوم مدل کسب و کار، به‌روزرسانی مدل در حین تکامل شرکت، مانند تغییرات در بازار، جریان‌های جدید یا توسعهٔ برند قابل ترسیم است.
این یک الگو است که تجارت را تعریف می‌کند. در این بوم کسب و کار، نحوهٔ تعامل هر بخش با بخش‌های دیگر قابل مشاهده و بررسی خواهد بود. به عنوان مثال، درک ارزش پیشنهادی، مشتری هدف و کانال‌هایی که از طریق آن‌ها به نحوی با مجموعهٔ ما درگیر هستند، همه باید با هم تحلیل شوند تا نتایج درستی را از وضعیت فعلی و آیندهٔ کسب و کار ارائه دهد.
هدف دیگر بوم مدل کسب و کار، در برنامه‌ریزی، ارزیابی یا اجرای مدل‌های جدید توسط سازمان‌ها است. به این ترتیب، این بوم کسب و کار، موارد ضروری کلیدی را برجسته می‌کند و تضمین می‌کند که هیچ عامل حیاتی فراموش نمی‌شود. اگر بوم ناقص باشد، استراتژی مربوطه نیز ناقص خواهد بود.
چرا از بوم مدل کسبوکار استفاده می‌کنیم؟
برای ترسیم سریع تصویری از آنچه که برای کسب و کار خود می‌خواهید، به این بوم نیاز خواهید داشت.
این بوم به ما امکان می‌دهد تا درک درستی از کسبوکار خود داشته باشیم و فرآیند ایجاد ارتباط بین ایدهٔ و نحوهٔ تبدیل آن به یک تجارت را طی کنیم.
می‌توانیم به بررسی نوع تصمیمات مشتری در استفاده از سیستم ما بپردازیم.
به کمک این بوم می‌توانیم تصویر نهایی کسب و کار خود را مشاهده کنیم.
آیا هنوز هم برای داشتن بوم کسبوکار خود شک دارید؟
چگونه یک بوم مدل کسبوکار بسازیم؟
در اینجا یک راهنمای گام به گام در مورد نحوهٔ ایجاد یک مدل بوم کسب و کار آورده شده است.
مرحله ۱: تیم خود را بسازید.
در شروع هر کاری، به یک اتاق فکر نیاز خواهیم داشت. اهمیت تفکر جمعی را دست کم نگیرید.
یک تیم یا گروهی از افراد شرکت خود را دور هم جمع کنید تا با هم همکاری کنند. بهتر است یک گروه متنوع را در کنار هم قرار بدهید تا از نظرات و دیدگاه‌های مختلف بهره‌مند شوید.
برای ارتباط بهتر افراد تیم با هم، در کنارتخته‌های سفید، یادداشت‌های چسبیده و نشانگرهای که در دفتر خود ایجاد کرده‌اید، استفاده از یک پلتفرم آنلاین را نیز فراموش نکنید. به کمک یک پلتفرم آنلاین مدیریت تیم، کار شما از هر کجا و در هر زمان قابل دسترسی خواهد بود.
مرحله ۲: اهداف خود را مشخص کنید.
هدف و محدودهٔ آنچه را که می‌خواهید در بوم مدل کسبوکار خود به آن برسید را ترسیم و تجسم کنید. کسبوکار یا ایده‌ای را که می‌خواهید با تیم خود روی آن کار کنید را تجزیه و تحلیل کنید و مسیر رسیدن به آن را مشخص کنید.
مرحله ۳: تصویر سازی کنید.
فضای کار را به ۹ بخش مساوی تقسیم کنید تا ۹ بلوک ساختمانی بوم مدل کسبوکار را دقیقتر مشاهده کنید.
مرحله ۴: بلوک‌های کلیدی را شناسایی کنید.
هر بخش را به عنوان بخش مشتری، ارزش پیشنهادی، کانال‌ها، روابط با مشتری، جریان‌های درآمد، منابع کلیدی، فعالیت‌های کلیدی و ساختار هزینه، برچسب‌گذاری کنید تا در طرح‌ریزی برنامهٔ عملیاتی، موفق‌تر عمل کنید.
مرحله ۵: بوم خود را پر کنید.
در پر کردن بوم با تیم خود کار کنید تا هر بخش از بوم را با اطلاعات مرتبط پر کنید. می‌توانید از داده‌ها، کلمات کلیدی، نمودارها و موارد دیگر برای نمایش ایده‌ها و مفاهیم استفاده کنید. از تمام اعضا بخواهید در تکمیل بلوک‌های این بوم نظرات خود را بیان کنند.
مرحله ۶: تجزیه و تحلیل و مدل‌سازی کنید.
هنگامی که تیم شما بوم مدل کسبوکار را پر کرد، روابط را تجزیه و تحلیل کنید تا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و چالش‌ها را شناسایی کنید. در مورد بهبود شرایط بحث کنید و در صورت لزوم چندین الگوی احتمالی را در نظر بگیرید.
مرحله ۷: مدل خود را نهایی کنید.
نهایی کردن و استفاده از مدل به عنوان یک مرجع بصری برای برقراری ارتباط و هماهنگ کردن مدل کسبوکار خود با سهامداران را اجرایی کنید. همچنین می‌توانید از این مدل برای تصمیم گیری آگاهانه و استراتژیک و هدایت کسبوکار خود استفاده کنید.
بوم مدل کسب و کار برای هر کسب‌وکاری مناسب است؟
بوم مدل کسب و کار، همان چیزی است که هر کسب و کاری در شروع کار خود بهتر است آن‌را برای خود ترسیم کند. تفاوتی ندارد شما یک کسب و کار کوچک هستید یا یک مجموعهٔ بزرگ، در ابتدای راه هستید یا در بهترین حالت کسب و کار خود، این بوم مدل کسب و کار راهنمای شماست. همان نقشهٔ راهنمایی که برای رسیدن به نتیجه باید همواره نگاهی به آن داشته باشید.
